Linki sponsorowane


Dział medycyny zajmujący się rozpoznaniem, leczeniem i profilaktyką różnego typu wad wrodzonych, nabytych, zniekształceń i chorób dot. układu ruchu. Podspecjalizacje:
• ortopedia dziecięca- główni wady wrodzone
• chirurgia ręki- choroby, urazy
• koncentrowanie się na kręgosłupie

I. WADY WRODZONE NARZĄDU RUCHU powstają na skutek uszkodzenia we wczesnym życiu wewnątrzmacicznym przez infekcje, czynnik mechaniczny, substancje toksyczna itp.
1. WRODZONA DYSPLAZJA STAWU BIODROWEGO
Etiologia jest nieznana, częściej występuje u dziewczynek, może dot. jednego lub obu stawów biodrowych.
Może być spowodowana nieprawidłowym ułożeniem płodu w macicy (nieprawidłowe pionowe ułożenie nóżek), gdzie kontakt głowy kości udowej z panewką jest ograniczony. Panewka jest spłycona co jest efektem nieprawidłowego masowania przez głowę kości udowej. Po urodzeniu dlatego, że głowa nie jest w panewce jedna noga jest pozornie krótsza i dziecko stojąc nie dotyka stopą do podłoża, co powoduje wtórną dysplazję stawu biodrowego. Z biegiem czasu głowa kości udowej nie mając ogranicznika panewki, która jest spłaszczona idzie ku górze, nogi się skracają, co powoduje chód kaczkowaty. Dysplazję jednostronną można rozpoznać po przesunięciu fałdów tłuszczowo- skórnych na udach oraz po asymetrii warg sromowych większych. OBJAW PRZESKAKIWANIA- wykorzystuje się fakt, że w spłaszczonych stawach zmianie ulega torebka stawu, która jest wiotka i rozciągnięta, co jest widoczne w wykonywaniu ruchu. Nóżki trzymamy w zgięciu w stawach kolanowych i biodrowych- wykonujemy ruch ku górze i ku dołowi, gdy czuć przeskakiwanie (objaw dodatni) to świadczy to o tym, że główka wypada ze stawu. OBJAW ODWODZENIA- w normalnie zbudowanych stawach nogę można odwieść do kąta 90o, u dzieci z dysplazją nogi są bardziej przywiedzione, a odwodzenie jest ograniczone. Ostatecznym potwierdzeniem jest badanie USG. Chorobę można rozpoznać już u noworodków od momentu urodzenia dziecka stosuje się jako profilaktykę tzw. szerokie pieluchowanie.
LECZENIE:
- uprzęże
- opatrunki gipsowe
- operacja, gdzie wycina się kawałek szyjki głowy kości udowej, aby była
nachylona pod odpowiednim kątem i remodelingowała panewkę.
2. WRODZONA STOPA KOŃSKO- SZPOTAWA
Może być pojedynczą wadą lub elementem zespołu wad wrodzonych. Może być jedno lub obustronna, a nasilenie może mieć różny stopień. Polega na zniekształceniu głównie w okolicy kości stępu. Stopa zostaje przywiedziona przyśrodkowo, uniesiona część piętowa, palce podgięte, stopa o kształcie półkolistym. Gdy zniekształcenie jest mniejsze- stopa suszkowata. Czasem wytworzenie się stopy końsko- szpotawej jest efektem nieprawidłowego rozwinięcia się mięśni na skutek uszkodzeń obwodowego ukł. nerwowego, co powoduje przesunięcie się kości.
HABITUALNA STOPA KOŃSKO- SZPOTAWA- zniekształcenie jest efektem ciasnoty wewnątrzmacicznej. Stopa ulega intensywnemu przygięciu ku górze lub inaczej się zniekształca . Po urodzeniu te objawy u dziecka zanikają i się odwracają. Nie wymagają operacji. Stopa końsko- szpotawa nie daje podparcia. Bardzo ważna jest jak najwcześniejsza korekcja.
METODY KOREKCJI:
- specjalne obuwie
- specjalne opatrunki gipsowe
Przy uszkodzeniu obwodowego ukł. nerwowego stosuje się zabiegi chirurgiczne mięśni (umieszczenie przyczepów w inne miejsce), a także wycinanie elementów kości, by stopie nadać prawidłowy kształt. Operacja powinna być wykonana między 3, a 5 miesiącem życia dziecka.
3. WADY WRODZONE ZWIĄZANE Z LICZBĄ I KSZTAŁTEM KOŚCI KOŃCZYN
a) Brak zawiązków kończyn, rodzi się dziecko bez nóg i rąk- tylko korpus b) Zawiązek kończyny wykształcony, ale kończyna do końca nie jest wykształcona np. wrodzony brak dłoni, stóp, albo kończyna wykształcona tylko, że skrócona c) Wykształcona jest kość ramienna i promieniowa, ale brak jest kości łokciowej, gdzie często Ci chorzy nie mają V palca d) Krótsze lub dłuższe niż prawidłowo paliczki u dłoni lub stóp e) Nieprawidłowa liczba palców w dłoni, mogą wystąpić palce dodatkowe. Może wystąpić twór mięśniowo- skórny bez stelaża kostnego. Ta wada może występować jedno i obustronnie. f) Zahamowanie rozdziału rozwijającego się zawiązka dłoni lub stopy- syndaktylia- zrastanie się z sobą dwóch lub więcej elementów kostnych. Może być obu lub jednostronne g) Rozszczep dłoni lub stopy- wada rzadko spotykana. Zaburzenia rozwojowe dotyczące wczesnych momentów formowania się układu kostnego. Dłoń (stopa) wygląda jak kleszcze homara często występuje obustronnie h) Klinowate przygięcia palca V u dłoni- klinodaktylia. Czubek palca jest zwrócony ku pozostałym palcom. Zaburzenie występuje rodzinnie, jest symetryczne. Wada nie powoduje zmian zwyrodnieniowych. i) Różna długość kości ramiennej, kości przedramienia lub kości udowej, kości podudzia. Zmiany symetryczne. 4. WRODZONA STOPA PRZYWIEDZIONA
Zniekształcenie kości śródstopia nabyte w życiu macicznym. Stopień nasilenia jest różny charakterystyczny jest chód gołębi (do środka) bez zaburzeń równowagi. Chód jest uwarunkowany skrzywieniem kości śródstopia. 5. WRODZONA STOPA PŁASKA
Na skutek zaburzeń w układzie kości śródstopia i nieprawidłowego ustawienia kości stępu następuje obniżenie łuku stopy. Stopa jest podparciem dla ciała jednak w tym przypadku nie spełnia tego warunku. Dochodzi do płaszczenia się naturalnego wydrążenia stopy, spada wytrzymałość stopy na nacisk, występują dolegliwości bólowe, osłabienie struktury i funkcji aparatu więzadłowego. Może być nabyta stopa płaska z powodu dużej tuszy. Często obustronna, trudno wykrywalna.

II. WADY WRODZONE KRĘGOSŁUPA
1. BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA- SKOLIOZA (SCOLIOSIS) Tworzenie się krzywizn powoduje skrócenie się kręgosłupa. Przyczyną jest nieprawidłowy rozwój jednego lub dwóch kręgów- to kręgi klinowe. Drugi łuk powstaje na zasadzie kompensacji. Inaczej przyczepiają się do kręgów żebra- zniekształcenie klatki piersiowej- serce i płuca ulegają uciskowi. Uciskanie płuc powoduje nadciśnienie płucne- przerost prawej części serca- przewlekłe serce płucne- uszkodzenia wielonarządowe- w przypadku nie leczenia śmierć. W zależności od stopnia nasilenia krzywizn postęp choroby jest różny. Skolioza powoduje dalsze uszkodzenia w układzie ruchu, nadmierne obciążenie stawów kolanowych i biodrowych, występują bóle pleców. LECZENIE: fizykoterapia, masaż, pływanie. W najgorszym przypadku zabieg operacyjny.
2. ZROST KRĘGÓW
Powstaje, gdy sąsiednie kręgi nie uległy rozdzieleniu w życiu płodowym, co daje unieruchomienie kręgów po stronie zrostu.
3. WRODZONA KRÓTKOŚĆ SZYI= ZESPÓŁ KUPRELE- WEILA
Powoduje nieprawidłowe ustawienie głowy, po stronie zniekształcenia nie widać szyi. Wada często nie do skorygowania. Jest następstwem zrostu kręgów w odcinku szyjnym.
4. ROZSZCZEP KRĘGÓW- SPINA BIFIDA zmiana może występować bez objawów lub może pojawić się ból. Na skórze pokrywającej rozszczepione kręgi może wystąpić przebarwienie w kolorze kawy z mlekiem i nadmierne owłosienie.

III. ZMIANY WRODZONE DOT. KLATKI PIERSIOWEJ
1. KLATKA PIERSIOWA SZEWSKA (LEJKOWATA) powstaje niewiadomo dlaczego. Mostek jest cofnięty w stronę kręgosłupa. Zmiana może być lekka lub bardzo intensywna. Następuje zniekształcenie klatki piersiowej- nieprawidłowa praca serca i płuc. Gdy zmiany są zaawansowane to ta wada musi być poddana korekcie (operacja).
2. KLATKA PIERSIOWA PTASIA (KURZA) mostek jest wystawiony do przodu, a przyczepy żeber są pociągane, co daje kształt klinowaty klatki piersiowej. Za częścią wybrzuszoną pojawiają się wgłębienia. Ta wada nie zaburza pracy serca i płuc.
3. KRĘCZ SZYI jest to wada polegająca na przechyleniu głowy na bok z jej lekkim przywiedzeniem ku barkowi.
a) WRODZONY- etiologia (3 rodzaje)
* kręcz szyi pochodzenia kostnego- wywołany pierwotnym zniekształceniem kręgosłupa szyjnego
* kręcz szyi pochodzenia mięśniowego- nieprawidłowości w układzie mięśniowym w m. m- o- s.
* kręcz szyi nawykowy- habitualne zmiany rokujące najlepiej. Przyczyną jest nieprawidłowe, przymusowe ułożenie dziecka łonie matki, po urodzeniu kręcz ulega zniwelowaniu, rozpoznawany jest tuż po urodzeniu.
KRĘCZ SZYI POCHODZENIA KOSTNEGO:
CHOROBA KIPELLA- FAILA- wystarczy, że jeden z kręgów ma charakter klinowaty to pozostałe kręgi stykające się z nim powodują wykrzywienie kręgosłupa- przechylenie głowy na bok- wtórne zniekształcenie dot. twarzy i całej sylwetki dziecka, pojawia się dysmorfia twarzy- nierównomierny rozwój twarzy i głowy + zmiany z opóźnionym rozwojem przywiedzionej części buzi + zmiany typu bocznego skrzywienia mające za zadanie stabilizację sylwetki, co daje nieprawidłowe siły nacisku- z czasem, po latach na skutek sumowania się mikrouszkodzeń w stawach kolanowych i biodrowych powstają wtórne ich uszkodzenia.
Kręcz jako odosobniona wada nie kojarzy się z innymi uszkodzeniami, jest bezbolesny do momentu, aż nie pojawią się zmiany zwyrodnieniowe ( w wieku dorosłym)
LECZENIE: zachowawcze, wprowadzone bardzo wcześnie, tuż po urodzeniu, stosuje się opatrunki gipsowe usztywniające, które wymuszają przebudowę kostną.
KRĘCZ SZYI POCHODZENIA MIĘŚNIOWEGO: PRZYCZYNY: - wczesne etapy rozwoju układu mięśniowego, gdzie mogło dojść do nieprawidłowego ukrwienia w szyi- niedotlenienie- zwyrodnienie lub zmiany martwicze- zbliznowacenie, gdzie tkanka jest nieelastyczna w pobliżu przyczepów mostkowo- sutkowo- obojczykowych. - infekcja wewnątrzmaciczna obejmująca zawiązki m. m- o- s- tkanka bliznowata- skrócenie mięśnia i przywiedzenie głowy. Początkowo po urodzeniu nie stwierdza się zmian, ale z czasem (gdy nie ma korekcji) zachodzą- wtórne zmiany kręgów szyjnych- niszczenie trzonów- kręgi klinowe- kręcz szyi utrwala się. Konsekwencje są takie same jak w przypadku kręczu szyi pochodzenia kostnego. LECZENIE: jest prostsze, zabieg operacyjny mający na celu usunięcie zwłóknienia. By zapobiec nawrotowi- kołnierze usztywniające, rehabilitacja. b) NABYTY, ma charakter mięśniowy. Przyczyny: * pojawia się po urodzeniu, jest efektem wcześniej przebytego urazu- kręcz szyi urazowy * przebyte zapalenie- pozapalny kręcz szyi często u chorych na gruźlicę kostną, gdzie dochodzi do deformacji kości * efekt uszkodzeń jatrogennych, po radioterapii stosowanej w przypadku nowotworów w obrębie głowy, włóknienie naświetlonej okolicy- kręcz szyi nabyty popromienny (usztywnienie, zwłóknienie mięśnia) Leczenie operacyjne. * choroby autoimmunologiczne- fibromatozy tkanka łączna włóknista rozrasta się i wnika w narządy i tkanki. * wole Reidla- zapalenie tarczycy, zwłóknienie torebki tarczycy i tkanek wokół niej- zrastanie tkanki tarczycy z tkanką szyi. * kręcz szyi może być spowodowany przymusowym ustawieniem głowy u chorych mających kłopoty ze wzrokiem lub słuchem (jednostronnie). Leczenie: okulistyczne lub laryngologiczne. Rozpoznanie: zawiązujemy oczy dziecku, karzemy stanąć prosto + zdjęcia RTG. 4. WRODZONA PRZEPUKLINA OPONOWO- RDZENIOWA Polega na nieprawidłowo zbudowanym kręgosłupie i na nieprawidłowościach w układzie nerwowym. Sytuacje: * niecałkowite zamknięcie się łuków kręgowych * brak łuków kręgowych * niedorozwój łuków kręgowych TARŃ DWUDZIELNA (SPINA BIFIDA) nie ma zmian w układzie nerwowym, nie występują objawy. Czasem pojawiają się bóle w dolnym odcinku kręgosłupa. Na skórze pokrywającej uszkodzenie może pojawić się beżowe zabarwienie. Gdy łuki nie są bardziej zrośnięte- przepuklina wypełniona płynem mózgowo- rdzeniowym, nie ma dolegliwości- przepuklina oponowa. WRODZONA PRZEPONA OPONOWO- RDZENIOWA – uszkodzenia nie pozwalają na połączenie się łuków kręgowych, w worku znajdują się nieprawidłowo rozwinięte elementy nerwowe- uszkodzenie obwodowego układu nerwowego , zaburzenia neurologiczne bardzo poważne o charakterze porażeń, mogą być wiotkie, im niżej uszkodzenia są na kręgosłupie tym porażenia stają się bardziej spastyczne + zmiany porażenne obejmujące kończyny dolne- wrodzona stopa końsko- szpotawa lub stopa przywiedziona, stopa piętowa ( grzbiet stopy niemal leży na przedniej powierzchni goleni), może wystąpić stopa koślawa (wygięcie na zewnątrz), stopa wydrążona (uszkodzenie w odcinku krzyżowym). Obserwuje się często tendencje do odwodzenia w stawie biodrowym, a w stawie kolanowym przywiedzenie. Ten sam układ jest widoczny u starszych dzieci uczących się siadać, tak ułożone nogi służą jako podpora. Na skutek zaburzeń w przepływie płynu mózgowo- rdzeniowego- nadmierne gromadzenie się płynu w głowie- wodogłowie wewnętrzne i zanik mózgu, co daje upośledzenie umysłowe. Wodogłowie powoduje przebudowę czaszki, która ulega poszerzeniu (zanik kości), następuje wzrost ciśnienia między- czaszkowego- wypychanie oczu- objaw zachodzącego słonka (widoczny rąbek białkówki). Grubość tkanki mózgowej wynosi ok. 1 cm.- dziecko kompletnie niesamodzielne, śmierć następuje na skutek zaburzeń układu sercowo- oddechowego.
Występują zmiany w układzie pokarmowym i moczowym- niekontrolowanie mikcji ( neurogenny pęcherz), pacjent musi być cewnikowany- infekcje- posocznica- śmierć, ośrodek oddechu i krążenia może zostać uciśnięty- śmierć. WYRÓŻNIAMY:
- przepuklinę zamkniętą worek przepuklinowy jest szczelny, stanowi guz na różnej wysokości kręgosłupa (często lędźwiowy) - przepuklinę otwartą- niepełne rozwinięcie się powłok pokrywających przepuklinę, następuje stałe sączenie się płynu, co daje liczne infekcje, operacyjnie zamyka się worek.

Uszkodzenia neurologiczne zależne są od wysokości występowania przepukliny. Porażenia- zaniki mięśniowe. Osoby z przepukliną skazane są na kalectwo i na ciągłą rehabilitację. U części dzieci jest normalny rozwój psychiczny, poruszanie jest uzależnione od wózka inwalidzkiego.

IV. CHOROBY GENETYCZNIE UWARUNKOWANE
Ich występowanie wiąże się z pojawieniem się w kościach wyrośli kostnych, zwłaszcza przy odcinkach przynasadowych , rosną od powierzchni kości na zewnątrz, zbudowane są z tkanki kostnej pokrytej chrząstką. To to samo co wyrośla chrzęstno- kostne.
1. WRODZONE, DZIEDZICZNE, MNOGIE WYROŚLA KOSTNE= EXOSTOSIS Mnogie wyrośla zajmują większość szkieletu, występują w kolejnych pokoleniach w danej rodzinie, pojawiają się od dziecka i rosną wraz z nim. Dają o sobie znać w wieku 6- 12 lat, wtedy gdy zaczynają kolidować z tkankami miękkimi. To zmiana nie nowotworowa. Gdy znajdują się na brzegu talerza biodrowego to są wyczuwalne palpacyjnie. Mogą powodować ból, osłabienie, a nawet porażenia mięśni. Mogą mieć różną wielkość, nawet do 15 cm długości. Z czasem wyrośla kostne mogą przejść w osteosarcome, czyli mięsak kostny, bardzo złośliwy.
2. WRODZONA ŁAMLIWOŚĆ KOŚCI= OSTEOGENESIS IMPERFECTA, udowodniono tło genetyczne, choroba dziedziczona w sposób autosomalny. Defekt genetyczny powoduje zaburzone dojrzewanie kolagenu, który jest naturalnym składnikiem kości. Powoduje to, że kości ulegają uwapnieniu, ale tylko częściowo, a nie całkowicie, kość jest krucha. Charakteryzuje je: * bardzo łatwe mechaniczne uszkodzenia kości * łamanie się kości w wielu miejscach bez urazu * delikatne niebieskawe zabarwienie białek oczu, gdyż twardówka jest zwieńczała * zębina ulega nadmiernemu rozrostowi- zwężenie kanałów zębowych, nadmierna łamliwość 3 postacie: a) dot. występowania objawów już po urodzeniu. Nawet zabiegi pielęgnacyjne mogą doprowadzić do uszkodzenia kośćca. Zmiany widoczne w czaszce, która nie chroni mózgu. b) te same uszkodzenia ujawniają się w starszym wieku c) postać dorosłych, w okresie dzieciństwa nie dochodziło do złamań, pojawiają się one w wieku dorosłym. Im później pojawiają się objawy kliniczne tym lepiej dla chorego. Chorzy prowadzą osiadły tryb życia, leczenie złamań opóźnione w czasie. Pojawiają się zniekształcenia kostne, miejscowe zmiany osteoporotyczne. Złamania mogą przebiegać bezboleśnie- zniekształcenia. Leczenie sprowadza się do rehabilitacji i leczenia kolejnych złamań.
3. WRODZONA SZTYWNOŚĆ STAWÓW- ARTROGRYPOZA
Jest efektem procesów zapalnych lub zwyrodnieniowych w stawach. To proces wtórny po uszkodzeniu struktur stawów. Powstają patologiczne przykurcze i usztywnienia, które niewiadomo co powoduje. Prawdopodobne czynniki sprawcze: * zmiany wewnątrzmaciczne obejmujące przyczepy mięśniowe- zbliznowacenie- sztywność, przygięcie i usztywnienie kończyny * uszkodzenia układu nerwowego dot. rdzenia kręgowego lub nerwów rdzeniowych. Zmiany głównie dotyczą kończyn dolnych, kończyn górnych, w o wiele mniejszym stopniu kręgosłupa, stawów żuchwowo- skroniowych. Leczenie bardzo trudne, rehabilitacja Konsekwencje: kalectwo, opóźnienie psycho- fizyczne.
4. USZKODZENIE STAWÓW W HEMOFILII
Hemofilia B ma łagodniejszy przebieg od A. Zwiększona skłonność do krwawień, kłopoty z krzepnięciem, wylewy krwi, nie oszczędzają jam stawowych, dot. najczęściej dużych stawów. Wylaniu się krwi towarzyszą dolegliwości bólowe, obrzęk, ograniczenie ruchomości w stawie. Krew w stawie ulega krzepnięciu- skrzeplina czasem zmienia się w tkankę łączną. Im więcej wylewów, tym więcej tkanki łącznej włóknistej- niewydolność i usztywnienie stawu. Leczenie: przy wylewie- podawana dawka czynnika 8, staw zostaje opróżniony z krwi, stosowanie rehabilitacji, aby zapobiec tworzeniu się tkanki łącznej włóknistej. U chorych ze znacznym niedoborem czynnika 8 większa jest tendencja do krwawień.

V. NOWOTWORY dot. kości lub których występowanie jest związane z kośćmi. 1. NOWOTWORY KOŚCI
a) Guzy produkujące tkankę kostną:
- łagodne:
* kostniak (osteoma)
* kostniak kostnawy (osteoid osteoma)
- złośliwe (dają przerzuty do kości i tkanek miękkich)
* kostniakomięsak (osteosarcoma)
b) Guzy produkujące tkankę chrzęstną
- łagodne:
* chrzęstniak (chondroma)
* kostniakochrzęstniak (osteochondroma, exostosis)
- złośliwe:
* chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma)
c) Guz olbrzymiokomórkowy kości (najczęściej łagodny, rzadko złośliwy)
d) Guz Ewinga, białaczki
2. GUZY TKANEK MIĘKKICH:
- łagodne:
* włókniaki, tłuszczaki, naczyniaki
- złośliwe:
* włókniakomięsak, tłuszczakomięsak, mięsak naczyniowy
3. ZMIANY NOWOTWOROPODOBNE KOŚCI (nie są nowotworami, ale produkują zniekształcenia kości):
- torbiele kostne
- dysplazja kostna
ad. 1. a)
KOSTNIAK- nowotwór twardy, najczęściej występuje w obrębie głowy i szyi (twarzoczaszki). Powoduje nieregularne zgrubienie kości budujących zatoki, może też występować na zębach, błona śluzowa jest niezmieniona, ale przesuwają się zęby. Kostniak rośnie powoli, jest bezbolesny. Gdy znajduje się w obrębie zatok to może dochodzić do zatkania otworu- utrudnione jest usuwanie śluzu- infekcja- bóle głowy, problemy z koncentracją itp. Jego wielkość może dojść do kilku cm. średnicy.
Leczenie: tylko operacyjne.
Nie jest podłożem do zezłośliwienia.
KOSTNIAK KOSTNAWY- lokalizuje się w obrębie kości długich lub kręgów. Jest mały do 1,5 cm. średnicy. Daje dolegliwości bólowe (ciągły ból, który nasila się w nocy), które są niwelowane zażywaniem aspiryny i jej pochodnych. Rozpoznanie: badanie RTG (guz w trumience) Występuje głównie u osób młodych 10- 25 roku życia. Leczenie: tylko operacyjne.
Nie jest podłożem do zezłośliwienia.
KOSTNIAKOMIĘSAK występuje u osób młodych od 10- 30 roku życia. Może powstawać na kilku drogach: • „de novo”- pierwotnie kość była zdrowa, pod wpływem nieznanych czynników dochodzi do wystąpienia nowotworu • dot. chorych, u których przed laty (10- 15 lat), w okolicy, gdzie wystąpił kostniakomięsak występował inny nowotwór niezwiązany z kością przede wszystkim chłoniak i był on leczony promieniowaniem. • w miejscu jego wystąpienia był inny nowotwór pochodzenia kostnego np. kostniakochrzęstniak występuje zwłaszcza w kościach długich (nasada dalsza kości udowej, nasada bliższa kości piszczelowej, a k.g.- kość ramienna i kości przedramienia), bardzo rzadko zajmuje kości płaskie i kości głowy. Szybko rośnie od wczesnych momentów istnienia daje dolegliwości bólowe, które na początku są przemijające. Wraz ze wzrostem guza ból towarzyszy cały czas. Powoduje rozdęcie kości , uszkodzenie okostnej, która zostaje odwarstwiona od kości. W obrazie RTG- trójkąt Codmann`a. W krótkim czasie daje przerzuty również do narządów wewnętrznych. Pierwszym zauważonym objawem może być patologiczne złamanie. Leczenie:
- operacja- amputacja
- chemio i radioterapia- efekty bardzo znikome
ad. 1. b).
CHRZĘSTNIAK- może występować jako:
• pojedyncza zmiana – wolno rośnie, nie złośliwiej, zajmuje drobne kości dłoni i stóp, jest nieprzesuwalny względem podłoża, twardy. Chirurgiczne usunięcie daje całkowite wyleczenie.
• mnoga chrzęstniakowatość- choroba Olliera, występuje w różnych miejscach, może zezłośliwieć.
KOSTNIAKOCHRZĘSTNIAK- może być traktowany jako zaburzenie rozwojowe, gdzie kość pokrywa się czapeczką chrzęstną. Może występować mnogo i może zezłośliwieć. Rośnie w towarzystwie kości długich, lokalizować się może również w innych częściach ciała (kręgi, miednica).
CHRZĘSTNIAKOMIĘSAK- rośnie w kościach długich (przynasady, nasady), głównie kość udowa i kości podudzia. Rośnie szybko, szybko niszczy i zniekształca kość, występują dolegliwości bólowe, występuje głównie w wieku podeszłym po 30 roku życia. W RTG nie widać trójkąta Codmann’a Leczenie: operacyjne.
ad.1. c). GUZ OLBRZYMIOKOMÓRKOWY KOŚCI= OSTEOKLASTOMA- w badaniu histologicznym widać mnóstwo olbrzymich komórek z jądrami komórkowymi. Należy do najczęściej występujących nowotworów kości. Występuje głównie w postaci łagodnej, nie daje przerzutów, zajmuje kości długie. Nie występuje u osób młodych. Rosnąc na początku jest bezobjawowy. Z czasem, im bardziej kość jest zniszczona tym częściej występuje ból, bolesność i patologiczne złamania. Może zajmować kości twarzoczaszki- zniekształcenie.
ad.1. d).
GUZ EWINGA- bardzo złośliwy, powstaje z elementów tkanki szpikowej. Początkowo szybko rośnie w świetle kości- zniekształcenie, zanik kości. Komórki nowotworowe przenikają do krwioobiegu. Objawy:
- miejscowe:
* ból (k. udowe i podudzia)
* deformacja kostna
- ogólne:
* podwyższona temperatura
* leukocytoza
Leczenie: amputacja, chemio i radioterapia. Guz im wcześniej jest wykryty tym lepiej.
BIAŁACZKI- ostre mają dużą dynamikę rozwoju, mogą się rozpoczynać niewinnie- ból, parastezje, zaniki czucia. Bardzo szybko się uogólnia i daje objawy ogólne podobne do guza Ewinga + niedokrwistość, trombocytopenia, senność, bladość, osłabienie.
ad.2.
GUZY TKANEK MIĘKKICH: - łagodne- często nie dają dolegliwości bólowych, nie manifestują swojej obecności Naczyniak krwionośny- gdy występuje w kości szczęki blisko korzenia zęba to może dawać objawy dopiero po usunięciu tego zęba (problem z zatamowaniem krwawienia). - złośliwe- lokalizują się w każdej części szkieletu. Następuje szybkie zniekształcenie i rozdęcie kości. Gdy są na kościach sklepienia jamy ustnej- owrzodzenia- zakażenie- duży ból, fetor ex ore (brzydki zapach z ust). Rosną bardzo szybko. Leczenie: operacyjne.
ad. 3.
TORBIELE KOSTNE: • TORBIEL PIERWOTNA- SAMOTNA- zmiana występująca w kościach długich u osób młodych, to dziura w kości wypełniona krwią + elementy tkanki łącznej włóknistej, delikatnie pulsuje, tętni. Etiologia nieznana. Leczenie: dziurę wypełnia się wiórami kostnymi pobranymi z miednicy. Może przebiegać bezobjawowo lub, gdy jest większy- ból, bolesność, ucisk. • TORBIEL TĘTNICZKOWATA KOŚCI- dziura w kości wypełniona duża ilością krwi, występuje u osób młodych i u dzieci zajmując kości długie. Im większa torbiel tym bardziej zniekształcona kość. Etiologia jest nieznana. DYSPLAZJA KOSTNA- nieznana etiologia (być może genetycznie). W obrębie kości mogą występować ogniska, w których zamiast utkania kostnego występuje utkanie tkanką łączną włóknistą (to nie włókniaki). Występuje u dzieci i młodzieży (jedno lub wieloogniskowo). Najczęściej w obrębie twarzoczaszki, kości długich. Gdy jej obecność połączona jest z występowaniem przebarwienia na skórze+ zaburzenia hormonalne to nazywamy to zespołem Albrighta. Może występować wiele ognisk tylko w obrębie twarzy- zniekształcenia, ten proces współistniejący z dojrzewaniem zw. cherubinizm – występuje rodzinnie, rysy twarzy przypominają pucułowate, barokowe aniołki. Jest zagrożenie wystąpienia deformacji złośliwej (włókniakomięsak) Leczenie: operacyjne- wyjęcie złogów tkanki włóknistej. wieloogniskowe- stosujemy naświetlania.

Źródło: brak

[dodaj komentarz na forum]