Linki sponsorowane


Zaburzenie opon i/lub mózgu (rzadziej rdzenia)

Drobnoustroje to: bakterie, wirusy, pasożyty, priony

Objawy zapalenia mózgu:
* Zaburzenia psychiczne;
* Zaburzenia świadomości;
* Drgawki;
* Niedowłady / porażenia;
* Ból głowy;
* Wysoka gorączka.

Diagnostyka zapalenia mózgu:
- TK/MRI
- Nakłucie lędźwiowe (badanie płynu mózgowo-rdzeniowego)
- EEG (wykluczenie padaczki, guza)

Leczenie : farmakologiczne

Rehabilitacja:
Faza ostra objawów
Cel: pacjent w ciężkim stanie – profilaktyka wtórnych powikłań stanu klinicznego.
- Ułożenia funkcjonalnie poprawne;
- Profilaktyka powikłań płucnych;
- Profilaktyka zatorowości płucnej.
Faza objawów podostrych i przewlekłych
- Diagnostyka funkcjonalna;
- Postępowanie zgodnie ze stwierdzanymi deficytami.

Rehabilitacja podsumowanie
Niedowłady/porażenia mają charakter ośrodkowy, mogą być piramidowe, pozapiramidowe a nawet móżdżkowe, lub mieszane. Istnieje absolutna różnorodność objawów: ruchowe, równowagi, intelektu, charakteropatie itp. Objawy wynikają z trwałego uszkodzenia komórek mózgu, a więc mogą być rozsiane.


Choroba Heine-Medina
(ostre zapalenie rogów przednich rdzenia)
Poliomyelitis
Etiologia:
Enterowirusy 3 typów ( I - Brunhilda, II - Lansing, III - Leon).
Wirusy te są wrażliwe na temperaturę, giną przy 60°C po 30 min. Są bardzo rozpowszechnione, źródłem zakażenia jest człowiek, jego wydaliny zawierają wirusy.

Przebieg kliniczny:
Po tygodniu wylęgania pojawia się gorączka biegunka i wymioty. Po kilku dniach gorączka spada , zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego się uspokajają. ( choroba mniejsza).

Po dalszych kilku dniach pojawiają się :
- Parestezje;
- Bóle mięśniowe;
- Niedowłady/porażenia;
- Osłabienie odruchów.

Objawy kliniczne neurologiczne pojawiają się w ciągu kilku dni. Następnie zaczyna się okres zdrowienia. Część objawów cofa się inne mają charakter trwałych.

Obraz kliniczny:

W chorobie tej mogą być zajęte odcinkowo komórki rogów przednich, inne mogą być zaoszczędzone. Mówimy, że „polio skacze”.

- Porażenia wiotkie, przeważnie w obrębie bliższych odcinków kończyn;
- Zaniki mięśniowe;
- Mogą być zajęte (porażone) mięśnie oddechowe, mięśnie krtani;
- Osłabienie odruchów ze strony uszkodzonych aksonów;
- Zaburzenia troficzne (odleżyny).

Rehabilitacja:
Faza ostra 10-14 dni
Cel: utrzymanie pacjenta przy życiu (zaburzenia oddechowe, zachłyst);
w tym czasie ograniczamy - wysiłek fizyczny.
- Ułożenia
- Zmiany pozycji, profilaktyka odleżyn
- Kilka ruchów czynnych w każdym z dużych stawów
Faza podostra – pierwsze dni po spadku gorączki
Cel: zmniejszenie obrzęku żywych komórek alfa rogów przednich. Powrót niektórych ruchów czynnych.
- Zabiegi cieplne ( ew. kocowanie)
- Laseroterapia na segmenty rdzeniowe zajęte przez proces chorobowy
- Nadal ułożenia kończyn porażonych, uwaga na zmiany troficzne
- Delikatne ćwiczenia bierne
Faza przewlekła – rekonwalescencja ( ból znika)
- Profilaktyka przykurczy (ortezy, ulożenia)
- Ćwiczenia czynno-bierne, w odciążeniu
- Pionizacja, nauka chodu
- Reedukacja zwieraczy
- Fizykoterapia w reedukacji mięśniowej
- Masaż (różne formy)
- Hydroterapia

Uwaga: konieczność diagnostyki funkcjonalnej i klinometrycznej oceny siły mięśniowej jako miernika postępu i poprawy klinicznej (test Lovetta)
Kompleksowa rehabilitacja powinna być uzupełniona i terapię zajęciową, szkolnictwo.
Na powrót funkcji czekamy 18-24 m-ce.

Gruźlica układu nerwowego

Zakażenie prątkiem ludzkim jak i krowim spotyka się stosunkowo rzadko.
Najczęściej spotyka się:
- Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- Gruźliczaka mózgu
- Gruźlicę kanału kręgowego
Zazwyczaj są to zakażenia wtórne przebiegające równolegle z gruźlicą prosówkową płuc.


Trąd

Jest to przewlekła choroba zapalna skóry i nerwów obwodowych wywołana przez bakterię podobną do prątka gruźlicy.
Zmiany skórne to: hipopigmentacja, osłabiona wrażliwość na ból, zniesienie wydzielania potu.
Zmiany ruchowe: niedowłady wynikające z uszkodzenia zapalnego nerwów obwodowych, urazy, zaburzenia troficzne.
Jest chorobą tropiku, występuje endemicznie.

Kiła układu nerwowego

Występuje w wiele lat po pierwotnym zakażeniu.
Postacie:
Kiła oponowo-naczyniowa - pojawia się po 10-ciu latach od pierwszego zakażenia.
Tworzą się nacieki zapalne w różnych miejscach np. pniu mózgu, rdzeniu kręgowym, korzeniach. Objawy w zależności od lokalizacji nacieków.
Wiąd rdzenia-rozwija się po 20-tu latach. Dochodzi do uszkodzenia w zakresie komórek rogów tylnych i sznurach tylnych.
-ataksja chodu, zmniejszenie napięcia mięśniowego, stawy Charcota w kkd, impotencja, zaburzenia zwieraczy, bóle strzelające w plecach i kkd.
Porażenie postępujące – jako wynik rozlanego uszkodzenia mózgu przez krętki.
Objawy po 20-tu latach od pierwszego zakażenia
- otępienie, urojenia, drżenie, napady padaczkowe

Zespół Nabytego Niedoboru Odpornościowego AIDS

Spowodowany jest zakażeniem HIV. W przebiegu AIDS dochodzi do zajęcia układu nerwowego co może objawiać się jako:
- Ostre zapalenie opon i mózgu
- Podostre zapalenie wielonerwowe (Zespół Guillain-Barre)
- Zespół otępienny
- Mielopatia
- Polineuropatia

W układzie nerwowym ośrodkowym może też rozwinąć się pierwotny chłoniak lub inne guzy typowe dla AIDS.

Zakażenia wywołane przez priony Choroba Jacoba-Creutzfeldta,
Choroba kuru

Priony są to zakaźne proteiny, mogą powstać na drodze mutacji, lub dostać się do organizmu z zewnątrz.
W obrazie mikroskopowym stwierdza się zmiany gąbczaste w istocie szarej mózgu.
Po okresie utajenia ( kilka do kilkudziesięciu lat) pojawiają się objawy choroby:
- Depresja;
- Otępienie;
- Objawy piramidowe, pozapiramidowe, móżdżkowe;
- Drżenie pęczkowe mięśni.

Rehabilitacja:
Rehabilitacja pacjentów po powyższych schorzeniach infekcyjnych przebiega zgodnie z zasadami przyjętymi do zespołów neurologicznych, które prezentują:
- Piramidowych z niedowładami spastycznymi;
- Pozapiramidowych ze sztywnością;
- Móżdżkowych z zaburzeniami równowagi i obniżonym napięciem mięśniowym;
- Wiotkimi przy uszkodzeniach obwodowego motoneuronu.

Zespół Guillain-Barre
zapalenie wielokorzenowe
poliradiculoneuritis

Postać klasyczna: objęte są symetrycznie korzenie rdzeniowe, często z udziałem nerwów czaszkowych.
Patogeneza: jest to nieprawidłowa reakcja immunologiczna na poprzedzające zakażenie. U ok. 50% pacjentów stwierdza się kilka dni lub kilka tygodni wcześniej infekcję układu oddechowego, lub pokarmowego (z biegunką), może być też po szczepieniach.
Częstość: 2/100 000 populacji rocznie.

Przebieg kliniczny:
Objawy neurologiczne rozwijają się w ciągu kilku dni lub tygodni.
Są to symetryczne niedowłady przebiegające z obniżonym napięciem mięśniowym obejmujące odsiebne odcinki kończyn. Może być też postać obejmująca mięśnie tułowia w tym przeponę. Jest to groźne dla życia.
Choroba ma tendencję do samouleczenia. A grupy chorych 5% umiera, ok. 15 % zostaje trwale uszkodzonych.

Objawy kliniczne:
- Niedowłady symetryczne, wiotkie, powoli narastające;
- Obniżone napięcie mięśniowe;
- Zaniki mięśniowe;
- Zniesienie odruchów ścięgnistych;
- Zaburzenia czuciowe w postaci bólów, drętwień, pieczenia;
- Ewentualne objawy zajęcia mięśni gardła i krtani (mięśnie opuszkowe).

Diagnostyka:
- Badanie wirusologiczne płynu m-rdzeniowego
- Badanie neurofizjologiczne

Leczenie
Leczenie objawowe: np. przeciwbólowe, NLPZ
Leczenie przyczynowe: antywirusowe, gammaglobuliny
Przy zagrożeniu zajęcia mięśni oddechowych - plazmafereza

Rehabilitacja:
Faza objawów ostrych, ok. 6 tyg (zmniejszanie skutków zapalenia i unieruchomienia)
- Ułożenia funkcjonalne
- Łagodne ciepło
- Niewielka ilość ćwiczeń biernych utrzymująca sprawność aparatu ruchowego
- Zmiany pozycji
- Ćwiczenia oddechowe, oklepywanie itp.
Faza objawów podostrych ok. 6 m-cy, okres intensywnej rehabilitacji, diagnostyka funkcjonalna i diagnostyka neurofizjologiczna, dokumentacja postępu
- kinezyterapia
- fizykoterapia (ES, galwanizacja, ciepło)
- Ortotyka
- Na koniec konsultacja ortopedyczna
Faza objawów przewlekłych

Pacjent wymaga stałego monitorowania stopnia nasilenia niedowładów np. test Lovetta, wybiórczo przewodnictwo nerwowe.
Pacjent wymaga umiejętnego sterowania kinezyterapią, czy fizykoterapią by nie doprowadzić do przeciążenia.
Pacjent wymaga mądrego stosowania ortotyki, by nie przeciążać a pomóc.
Zapalenie wielonerwowe ma tendencję do nawrotów. Infekcyjne choroby układu nerwowego