Linki sponsorowane


Fizjoterapia stanowi zbiór metod leczenia bodźcowego opierających się na reakcji tkanek na bodźce.

Charakter bodźca ma każdy stan (a właściwie zmiana) środowiska zewnętrznego lub wewnętrznego ustroju, który może wpłynąć na przebieg procesów życiowych w poszczególnych komórkach, narządach i w całym organizmie i który może zakłócić homeostazę.

Bodźce stosowane w fizjoterapii (2 grupy): 1.bodźce działające na receptory tj. swoiste struktury zakończeń nerwów czuciowych, przystosowanych do ich odbioru ( powodują powstanie swoistych wrażeń zmysłowych - energia światła widzialnego, akustyczna itp.) 2. bodźce działające na cytoplazmę każdej żywej komórki (powodują pobudzenie w powłokach lub wewnątrz ciała odpowiednio: termoreceptorów, nocyceptorów, chemoreceptorów itp.- termiczne, mechaniczne, kinestetyczne, chemiczne, osmotyczne itp.)

(Ad 1. wywołują potencjały czynnościowe w swoistych receptorach, którymi są odpowiednio: pręciki i czopki oraz komórki rzęsate narządu Cortiego.)

Receptory czuciowe: 1. eksteroreceptory - kontrolują środowisko zewnętrzne organizmu: - receptory wzroku, słuchu, dotyku, smaku 2. enteroceptory - kontrolują środowisko wewnętrzne organizmu: - receptory kontrolujące ciśnienie krwi zlokalizowane w zatoce szyjnej. 3. prioprioceptory - monitorują pozycję ciała w przestrzeni lub pozycję stawów i mięśni 4 .mechanoreceptory - reagują na mechaniczne odkształcenia ( wrzecionka mięśniowe, narządy ścięgniste Golgiego, receptory dotyku i ucisku, komórki przedsionka) 5. fotoreceptory - komórki czuciowe w układzie wzrokowym, przetwarzające energię światła na sygnał elektryczny 6. chemoreceptory - komórki wykrywające i reagujące na obecność substancji chemicznych 7. nocyceptory - reagują na uszkodzenie tkanek i wywołują czucie bólu (wykrywają substancje uwalniane przez uszkodzone komórki jako element miejscowej reakcji zapalnej w odpowiedzi na uszkodzenie komórek) 8. termoreceptory – odpowiadają na temperaturę skóry (ciepło, zimno) 9. elektroreceptory – wykrywają pole elektryczne

Bodziec musi być tak dobrany, by spowodował określoną reakcję o pożądanym działaniu. Słabe, pojedyncze bodźce o małym polu działania, powodują słabe, miejscowe i ograniczone reakcje. Bodźce silne , działające na większe obszary ciała (przez mechanizmy nerwowo-humoralne) wywołują rozległe reakcje ogólne organizmu, przede wszystkim o charakterze przeciwdziałania powstającym zakłóceniom homeostazy.

Tkanki reagujące na pojedyncze bodźce (tkanki irytabilne) o odpowiedniej sile i czasie działania to: - prawidłowo unerwione mięśnie szkieletowe

Tkanki reagujące na sumę bodźców (tkanki iteratywne): - mięsnie gładkie - nerwy czuciowe i autonomiczne - odnerwione mięśnie szkieletowe

Podstawę leczniczego działania zabiegów fizjoterapeutycznych stanowi pobudliwość tkanek, czyli zdolność reagowania na bodźce.

Miara pobudliwości tkanek jest najmniejsza siła bodźca zdolna do wywołania dostrzegalnej czy wyczuwalnej reakcji = siła progowa bodźca wywołująca progowa reakcję.

Jeśli organizm posiada zdolność reagowania na bodźce to każda tkanka i każdy narząd reagują na bodźce zawsze w ściśle określony sposób, właściwy dla nich ze względu na budowę i funkcję. Powstające wtedy zaburzenia homeostazy zostają usunięte dzięki odruchowym mechanizmom wyrównawczym.

Czynniki wywierające wpływ na reagowanie organizmu na bodźce (czynniki zmienne zależne od wykonującego zabieg fizjoterapeuty): Cechy bodźca: - siła bodźca - długość czas oddziaływania Cechy działania bodźca: - powolne lub szybkie narastanie siły bodźca - synergizm lub antagonizm w stosunku do innych bodźców - przerwy między kolejnymi bodźcami/zabiegami

Reakcja organizmu na bodźce zależy także od: 1.fizjologicznych właściwości tkanek: - rodzaju tkanki - miejsca/okolicy ciała - wielkości powierzchni oddziaływania 2. osobniczych właściwości organizmu: - wiek - płeć - stan zdrowia - rodzaj i okres choroby - stan czynnościowy układu autonomicznego - typ reaktywności - adaptacja do bodźca (grubość wilgotność skóry) - aktualna dyspozycja 3. rytmów biologicznych – dobowy rytm termoregulacji

Tolerancja tkanki na bodziec - określony stopień wytrzymałości na siła i czas działania bodźca. Przekroczenie maksymalnej tolerancji tkanki na bodźce powoduje jej uszkodzenie - nieodwracalność reakcji.

Stan przyzwyczajenia, adaptacji czy akomodacji, cechujący się zmniejszeniem pobudliwości tkanki na bodziec powstaje pod wpływem wielokrotnie powtarzającego się bodźca o tej samej sile.

SIŁA BODŹCA „ Bodziec powinien być tak silny, jak to jest konieczne, jednocześnie tak słaby jak to jest możliwe”.

Słabe bodźce, do których organizm jest zaadoptowany, utrzymują adaptacje nie dopuszczając do jej obniżenia. Silniejsze bodźce od tych do których organizm jest zaadaptowany, wyzwalają procesy adaptacji. Mają charakter treningu. Najsilniejsze bodźce przekraczające możliwości adaptacyjne organizmu powodują jego uszkodzenie.

W FIZJOTERAPII POSŁUGUJEMY SIĘ BODŹCAMI O MAŁEJ I ŚREDNIEJ SILE.
Można przez celowe zastosowanie ich na określona część ciała, wzbudzać reakcje fizjologiczne korzystne dla zdrowia. Wykorzystuje się je do leczenia, rehabilitacji i profilaktyki.
CZAS I CZĘSTOTLIWOŚĆ DZIAŁANIA BODŹCA

Zabiegi o małej sile bodźca- codziennie lub 2-3 razy dziennie. Zabiegi o średniej sile codziennie. Zabiegi o dużej sile co 2,3 dzień.

POWIERZCHNIA DZIAŁANIA BODŹCA Im wiesza jest powierzchnia tym wiesza siła działania bodźca.

AKTUALNA ZDOLNOŚĆ REAGOWANIA NA BODŹCE Zależy od wieku: starzy ludzie i dzieci silniej reagują na bodźce termiczne – nie stosujemy silnych bodźców cieplnych tzn. gorących i zimnych. U osób starszych Po 60r.ż. działają fizjologiczne reakcje wyrównawcze , przystosowawcze i obronne, jednak wszystkie reakcje są spowolniałe: stosujemy wydłużenie czasu zabiegu a nie zwiększamy siły bodźca.

Z wiekiem zmniejsza się: - pobudliwość nerwów i naczyń - elastyczność skóry, tkanki łącznej i ścięgien Zwiększa się zapotrzebowanie organizmu na ciepło przy zmniejszonej tolerancji na silne bodźce cieplne. Kobiety (niższe ,mniejsza masa ciała, więcej tkanki tłuszczowej) - niższa temperatura ciała, naczynia krwionośne reagują szybciej niż u mężczyzn.

Pożądane reakcje na bodźce fizjoterapeutyczne: Natychmiastowe: 1. krótkotrwała zmiana czynności narządu 2. przejściowa zmiana homeostazy 3. wzbudzenie reakcji wyrównawczych 4. działanie przeciwbólowe 5. działanie przeciwzapalne

Odległe reakcje miejscowe i ogólne o charakterze adaptacji czynnościowej i morfologicznej 1. usprawnienie funkcji poszczególnych narządów i całego organizmu 2. normalizacja funkcji 3. synchronizacja funkcji

Adaptacja czynnościowa- rozwija się w początkowym okresie: - poprawia się zdolność wykonawcza efektorów - przesuwa próg pobudliwości niektórych tkanek - poprawia ukrwienie skóry - zwiększa wytwarzanie ciepła - poprawia się i usprawnia funkcja układów regulacyjnych ustroju - zwiększa się wydolność i odporność ogólna

Adaptacja morfologiczna rozwija się bardzo wolno: - przyrost mięśnia pod wpływem długotrwałego treningu

[dodaj komentarz na forum]